Jako że ceny akcji na ogół rosną (a w długim terminie rosną praktycznie bez wyjątków), to nie powinno nas dziwić, że wartość wskaźnika CAPE jest na ogół wyższa niż wartość wskaźnika bieżącej ceny do zysku (C/Z). Nie inaczej jest w przypadku CAPE dla S&P 500, które między 1924 a 2023 rokiem wynosiło przeciętnie 18,5. Obecnie wynosi ponad 30, a dokładniej około 34, więc jest znacznie wyższe od historycznej średniej, co można wyjaśnić dwojako:

• albo mamy do czynienia z bańką spekulacyjną,
• albo zyski spółek z indeksu rosną bardzo dynamicznie, więc CAPE dzieli cenę na „zbyt niską” historyczną wartość zysków z 10 lat, więc i jego wartość jest zawyżona.

W tym przypadku wysokie CAPE oznacza dynamiczny wzrost zysków w ostatnich latach, przez co obecną cenę dzieli się na niższą historyczną liczbę (przypadek odwrotny do tego, który zaprezentowałem powyżej). Wszystko się zgadza, bo spółki z indeksu S&P 500 faktycznie notują rekordowe wzrosty wyników, stąd wysoka wartość tego wskaźnika.

Na ilustracji poniżej zestawię wartość obecnego CAPE (wykres granatowy) z wartością przyszłej rocznej stopy zwrotu w okresie kolejnych 5 lat (wykres różowy). Prostym językiem: na tym wykresie zobaczysz, czy niskie CAPE oznaczało zawsze wysokie przyszłe stopy zwrotu z inwestycji w akcje oraz czy wysokie CAPE oznaczało coś dokładnie odwrotnego, czyli nadchodzące gorsze czasy dla giełdy. Jeśli wysoka wartość wykresu granatowego idzie w parze z niską wartość wykresu różowego, to teoria ta ma pokrycie w historii:

Jeśli giełda byłaby w 100% efektywna i prosta do przewidzenia, to im wyższy byłby wskaźnik CAPE, tym niższych stóp zwrotu powinniśmy się przeciętnie spodziewać w kolejnych latach. Jednak inwestowanie nie jest takie proste i timing rynkowy (czyli wyczekiwanie dołków i górek) na podstawie wskaźników wyceny akcji lub indeksów okazuje się bardzo trudnym i nieefektywnym sposobem inwestowania. Co z tego, że niskie CAPE zazwyczaj faktycznie oznaczało wysokie nadchodzące stopy zwrotu, jak równie często oznaczało bardzo przeciętne dla giełdy lata?

Pokażę Ci teraz, w czym problem, filtrując powyższy wykres tak, aby pokazał wyłącznie okresy, w których CAPE znajdowało się pomiędzy wartościami 25 a 35, czyli w ogólnym rozumieniu „rynek był rozgrzany i drogi”:

Choć potrafię liczyć średnią arytmetyczną i zauważyć, że gdy indeks był w tym przedziale, to przeciętna roczna stopa zwrotu w kolejnych 5 lat wynosiła niewiele, bo tylko 3,1% rocznie brutto, to widzę też, że stopy zwrotu wahały się między -20% (1929) a +16% (2015 i 2016), więc podejmowanie decyzji inwestycyjnych jedynie na podstawie CAPE może nie być najlepszym pomysłem. 

Jeśli jednak podoba Ci się koncepcja CAPE, to możesz uznać giełdę amerykańską za dość mocno przegrzaną i spodziewać się nie tyle krachu i kryzysu, ile niższych przeciętnych stóp zwrotu w kolejnych latach.