Jak inwestować w polskie obligacje skarbowe notowane na giełdzie? Obligacje hurtowe

Powiedzmy, że jesteś zainteresowany ofertą polskich obligacji hurtowych, czemu nie dziwię się ani trochę, bo wśród nich można kupić papiery, dzięki którym zamrozisz wysokie oprocentowanie na wiele lat lub osiągniesz indeksowanie inflacją i wyższe zwroty niż z obecnych emisji detalicznych obligacji antyinflacyjnych.

W celu sprawdzenia, jakie są wszystkie aktywne emisje notowanych na GPW Catalyst polskich obligacji skarbowych polecam zwłaszcza te 2 źródła danych:

• stronę obligacje.pl – (tu podstrona dla obligacji Skarbu Państwa, a tutaj podstrona dla obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego),
• stronę rynku Catalyst – zbiorcza podstrona notowań dla obligacji SP i BGK, na których znajdziesz informacje o poszczególnych emisjach oraz ich obecne i historyczne notowania oraz stronę statystyk rynku Catalyst (dzięki niej sprawdzisz np. płynność emisji w danym miesiącu).

Korzystając z powyższych źródeł udało mi się zestawić wszystkie aktywne emisje skarbowych obligacji hurtowych, dzieląc je na poszczególne rodzaje. Tabele są posortowane pod względem zapadalności, więc emisje, które znajdują się na dole tabeli zapadają najpóźniej (więc horyzont inwestycji jest najdłuższy). Zacznijmy od obligacji stałoprocentowych, które dominują rynek hurtowych obligacji nie tylko pod względem kapitalizacji (wartości długu), ale i liczby unikalnych emisji:

W tej tabeli, jak i wszędzie indziej w tym wpisie uwzględniam też obligacje emitowane przez BGK (Bank Gospodarstwa Krajowego) o kodzie emisji FPC (Fundusz Przeciwdziałania Covid), traktując je na równi ze skarbowymi pod względem ryzyka (bo jest to także zobowiązanie państwa). Emisji obligacji stałoprocentowych jest bardzo dużo, a nowe są emitowane dość regularnie, przy czym jeden ticker może być (i zwykle jest) emitowany w wielu seriach, a więc raz wyemitowane obligacje mogą i zwykle zwiększają wielkość emisji z czasem (państwo jakby „emituje więcej” tych samych obligacji w kolejnych miesiącach). 

Jeden rzut oka na powyższą tabelę z pewnością wystarczył, abyś zauważył, że kupon (oprocentowanie) obligacji bardzo się różni pomiędzy emisjami, co jest efektem tego, że były one emitowane w różnych okresach. Te o najniższym oprocentowaniu emitowane były w czasach niskich stóp procentowych, a te o wyższym – w czasach, gdy stopy procentowe były wyższe. Oczywiście cena obligacji „dostosowuje się” do ich oprocentowania i zapadalności tak, by rentowności papierów o podobnej zapadalności były podobne (im niższe oprocentowanie obligacji, tym bardziej zmienia się ich cena, by dostosować je do rynkowej rentowności wszystkich obligacji emitenta). Jeżeli nie rozumiesz niczego z poprzedniego zdania, to koniecznie nadrób wpis „Dlaczego ceny funduszy ETF na obligacje zmieniają się dynamicznie?„, a dopiero później wróć do tego wpisu i kontynuuj jego lekturę.

Obligacje zerokuponowe stanowią tylko niewielką część długu państwa i prawdę mówiąc, nie przepadam za nimi, biorąc pod uwagę to, że są emitowane na krótki termin (około 2-letni). Obligacje zerokuponowe mają swoje zalety, a główną z nich jest możliwość optymalizacji podatkowej (nie płacą odsetek, więc cały zysk realizujemy przy wykupie przez emitenta po cenie nominalnej lub przy sprzedaży na rynku, dzięki czemu podatek giełdowy płacimy tak późno, jak to tylko możliwe). Obligacje zerokuponowe są wystarczająco płynne, by rozpatrzeć inwestycję w nie, ale biorąc pod uwagę to, że oferta detaliczna (np. stałoprocentowe TOS) obecnie przebija je warunkami, nie sądzę, że inwestor indywidualny powinien się w ogóle nimi interesować (bo po co?):

Obligacje notowane na giełdzie indeksowane inflacją, czyli IZ, to papiery „egzotyczne” w sensie dość skomplikowanego sposobu działania. Właśnie dlatego dedykowałem im wpis „Jak kupić obligacje antyinflacyjne na zwykłym koncie maklerskim? Obligacje IZ0836„ i to do niego Cię odsyłam, jeśli interesuje Cię ich sposób działania. Dodam, że obligacje IZ0836 przy odpowiednio niskiej cenie zakupu (np. 88-90%) pobijają obecne emisje nie tylko obligacji COI i EDO, ale i ROS i ROD, co sprawia, że są doskonałą alternatywą dla indeksowanych inflacją obligacji detalicznych dla tych, którzy chcą mieć takie obligacje na koncie maklerskim (wraz z akcjami i ETF-ami).

Drugim pod względem kapitalizacji oraz liczby emisji segmentem skarbowej części GPW Catalyst są obligacje zmiennoprocentowe, czyli tzw. „wuzetki” (od tickera WZ). Obligacje WZ są typowo emitowane na 6-11 lat a ich warunki emisji są bardzo proste: płacą one tyle, ile obecnie wynosi stopa procentowa WIBOR6M (z wyjątkiem FPC0631, które dodają do niej 0,5%). Nie widzę zbyt wielu zastosowań takich obligacji poza przechowywaniem gotówki, czemu sprzyja ich niska wrażliwość na zmiany stóp procentowych (są zmiennoprocentowe, więc z lekkim opóźnieniem, ale szybko dostosowują się do nowych warunków emisji obligacji).

To właśnie o obligacje WZ opiera się ETF BETA Obligacje 6M, który omówimy pod koniec tego wpisu. Podsumowując ten podrozdział: spośród obligacji hurtowych najciekawsze są wg mnie te stałoprocentowe oraz indeksowane inflacją. Jako że o tych ostatnich jest już osobny wpis na blogu, to w dalszej części wpisu skupię się na dominujących ten rynek obligacjach hurtowych stałoprocentowych.