Zarówno w czerwcu, jak i  grudniu 2022 roku można było powiedzieć, że na większości światowych rynków akcji zrobiło się tanio. Wyjątkami były USA, Indie i kilka innych rynków finansowych, które ze względu na swój potencjał do wzrostów są szczodrze wyceniane przez inwestorów giełdowych. W pierwszych 6 miesiącach 2023 roku zrobiło się na giełdzie trochę drożej, choć obecnego poziomu dalej nie nazwałbym dla żadnej z giełd „bardzo wysokim”.

Pozytywnie pod względem wyceny wyróżniają się Polska, Chiny i Wielka Brytania. Zauważ, że są to rynki tanie już od dobrych 2 lat i jakoś nie sprawia to, że inwestorzy skupiają się na nich bardziej niż na USA czy Indiach. Właśnie z tego powodu jestem krytykiem korzystania wyłącznie z prostych wskaźników typu C/Z (Cena/Zysk) w ocenie potencjału rynków finansowych. Gdyby nisko wyceniane indeksy zawsze zyskiwały tylko dlatego, że są tanie, to wszyscy bylibyśmy dawno multimilionerami. O tym, że inwestorzy chętniej kupują akcje z drogich, ale modnych i szybciej rosnących indeksów, świadczą ich wyniki z ostatnich miesięcy.

Na giełdzie spotkamy kilka rodzajów inwestorów, przy czym do najpopularniejszych z nich należą:

• Inwestorzy pasywni, którzy kupują co miesiąc i zupełnie nie patrzą na ceny akcji. Tacy inwestorzy potraktują ten wpis raczej jako ciekawostkę, która nie wpłynie na sposób budowy ich portfela.
• Inwestorzy aktywni, którzy patrzą na ceny akcji w następujący sposób:
  • Dywidendowi chcą jak najwyższych dywidend w jak najniższej cenie.
  • Wzrostowi chcą jak największego wzrostu wyników niezależnie od ceny.
  • Wartościowi kupują to, co wydaje im się tanie.
  • Spekulanci kupują to, co rośnie i nie pytają o to, dlaczego rośnie.
• Inwestorzy nieświadomi polegają na guru i ich opiniach, samemu nie wiedząc, czemu kupili ten, a nie inny indeks.

Poniższa tabela zainteresuje wszystkie grupy inwestorów aktywnych, ponieważ zestawiam w niej wyniki wybranych indeksów akcji z ostatnich 6,5 roku:

Aby pomóc Ci w porównaniu wyników poszczególnych indeksów, wszystkie z nich (także polskie) przedstawiłem w dolarze amerykańskim. W pierwszym półroczu 2023 roku zdecydowanie najwyższą stopę zwrotu przyniósł technologiczny NASDAQ 100, który przebił pod tym względem większość indeksów. Nie wystarczyło to jednak do odrobienia straty, którą inwestycja w spółki z niego przyniosłaby w 2022 roku. W ujęciu dolarowym bardzo dobrze radzi sobie też nasz rodzimy WIG20, który blednie, jeśli sprawdzi się jego stopę zwrotu z całego okresu 2016 – 2H 2023:

• NASDAQ 100: +241%.
• S&P 500: +120%.
• MSCI World: +104%.
• MSCI ACWI: +95%.
• WIG20USD: +6%.

Powyższe wskazuje na to, że fakt niskiej wyceny rynku finansowego nijak się ma do jego przyszłych wzrostów. Owszem – potencjał do wzrostów jest, ale wpływają na nie (lub ich brak) także czynniki polityczne, gospodarcze i geopolityczne, których światowi inwestorzy jak widać ignorować nie chcą.

Choć wzrosty w USA są widoczne, to daleko im do imponujących rozmiarów wzrostów z 2019-2021 roku. Ciężko się temu dziwić, biorąc pod uwagę to, jak nierówny jest wzrost cen spółek w obecnym ożywieniu. A szukać motoru wzrostów wcale nie tak trudno, bo sektor technologiczny, a zwłaszcza AI jest teraz tym, czym jeszcze niedawno były ESG/SRI i fotowoltaika.

Inwestowanie to gra prawdopodobieństw i jeśli czegoś się w ostatnich latach nauczyłem, to tego, że nie uda mi się przewidzieć przyszłości. Na szczęście inwestorzy nie muszą przewidywać przyszłości, bo wystarczy im przygotowanie się na (prawie) wszystkie możliwe ewentualności. W moim przypadku trzy główne scenariusze rozwoju obecnej sytuacji to:

• Kontynuacja hossy na rynkach akcji i powolnego spadku inflacji:
  • Jeśli się wydarzy, to będą zyskiwały zarówno akcje, jak i obligacje w moim portfelu. Wymarzony, ale niekoniecznie najbardziej prawdopodobny scenariusz. Jedyny minus to fakt, że za jakiś czas musiałbym zacząć redukować udział akcji w portfelu, co byłoby jednak OK biorąc pod uwagę wysokie rentowności obligacji.
• Trend boczny na rynkach akcji i zbyt powolny spadek inflacji:
  • Również tutaj czuję się zabezpieczony, bo dywidendy i odsetki z portfela będą spływać, a brak wzrostów wartości wcale mnie nie przeraża.
• Powrót do spadków na rynkach akcji, recesja i związany z nią spadek inflacji:
  • Tutaj też nie ma większego problemu, bo taniejące akcje spowodują, że zgodnie ze strategią pętli histerezy zmienię w końcu proporcję portfela na bardziej agresywną. Pieniądze na ich zakup zagwarantują mi zyskujące obligacje długoterminowe i w ogólnym rozrachunku stracę, ale nie bardzo dużo (obligacje powinny kompensować straty na akcjach).

Czwarty scenariusz, na który jestem najmniej gotowy to:

• Spadki na rynkach akcji i dalsze wzrosty światowej inflacji (oraz stóp procentowych):
  • Byłaby to powtórka z roku 2022 i mój portfel na pewno nie zachowałby się w takich warunkach zbyt dobrze. Prawdopodobnie traciłyby zarówno akcje, jak i obligacje, ale jest to świadome ryzyko, które ponoszę, inwestując w ten sposób.

Mam nadzieję, że dobrze wyjaśniłem powyżej mój tok rozumowania i powody, dla których prowadzę portfel 60/40 oparty o dywidendy, technologię oraz stałoprocentowe obligacje skarbowe o długim terminie zapadalności. Oczywiście są też alternatywne scenariusze (wzrosty na giełdach i wzrost inflacji), ale uznaję je za zbyt mało prawdopodobne, by o nich pisać. Przejdźmy do podsumowania pierwszego od czasu, gdy zacząłem pisać książkę, wpisu portfelowego na moim blogu.